بیش فعالی مثانه چیست؟
احتمالاً در محیط اطراف خود یا حتی برای خودتان تجربه کرده اید که پس از بیدار شدن در ساعت 6:30 صبح تا ظهر حدود شش بار نیاز به استفاده از توالت و تخلیه ادرار داشته اید. این وضعیت می تواند باعث مشکلات اجتماعی شده و باعث ناراحتی و سردرگمی در فعالیت های روزانه شما شود. بنابراین، احتمال اینکه افراد به دلیل این مشکل از فعالیت های اجتماعی دوری کنند، بسیار زیاد است.
در این مقاله، ما به بررسی علل و نشانه های مثانه پرکار می پردازیم و راه های مختلف درمانی این سندرم را بررسی خواهیم کرد.
مثانه بیش فعال چیست؟
مثانه بیش فعال یا به عبارت کاملتر Overactive Bladder (OAB)، وضعیتی است که در آن فرد ناگهانی و بدون کنترل ارادی به تعداد زیادی ادرار دفع می کند. این وضعیت معمولاً با عدم کنترل ادرار در زمان ها و مکان های نامناسب همراه است. افراد مبتلا به مثانه بیش فعال اغلب تجربه بی اختیاری در ادرارکردن دارند و ممکن است مثانه پرکارشان آن ها را در شب نیز به ادرارکردن وادار کند.
این سندرم یک وضعیت رایج در سراسر جهان است و بسیاری از افراد مبتلا به آن دچار مشکلات مدیریتی هستند، زیرا علائم آن به صورت غیرپیش بینی اتفاق می افتد و از کنترل ارادی خارج است.
علائم بیش فعالی مثانه
علائم مثانه بیش فعال ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و هر نوع نشانه ای که به بی اختیاری ادرار مرتبط است را نباید به عنوان مثانه بیش فعال در نظر گرفت. افراد ممکن است پس از خنده های بلند یا نگه داشتن ادرار در زمان طولانی دچار نشتی ادرار شوند.
با این حال، مهمترین علائم مثانه بیش فعال شامل موارد زیر می شود:
- فوریت های ادراری: فرد به طور ناگهانی و غیرقابل کنترل نیاز به ادرارکردن را احساس می کند. این نیاز به ادرارکردن به گونه ای فوری و بیشتر از معمول است و زمانی که فرد به ادرارکردن نیاز دارد تا زمانی که به دستشویی می رود بسیار کوتاه است.
- تکرار ادرار: فرد بیش از حد معمول در طول روز و شب به ادرارکردن نیاز دارد، که می تواند بیش از 8 بار در 24 ساعت باشد.
- بی اختیاری ادرار: فرد به طور ناگهانی و بی کنترل نیاز به ادرارکردن را احساس می کند و ممکن است به نشت ادرار بی اختیاری دچار شود تا زمانی که به دستشویی می رود.
- شب های ادراری: فرد بیش از یک بار در طول شب بیدار شده و نیاز به تخلیه ادرار دارد.
این علائم معمولاً به طور ترکیبی در افراد مبتلا به مثانه بیش فعال دیده می شود و نشانگر وجود این وضعیت هستند.
دلایل پرکاری مثانه
علل پرکاری مثانه باید در شرایط و آسیب هایی که ممکن است عضله دترسور را تحت تأثیر قرار دهند، بررسی شوند. این عضله که از فیبرهای عضلانی صاف تشکیل شده، در پشت دیواره مثانه قرار دارد و با ادرار کردن منقبض می شود. زمانی که کلیه ادرار تولید کرده و مغز سیگنال های لازم را برای تخلیه ادرار به بدن فرستاد، ماهیچه های کف لگن با شل شدن فرایند تخلیه ادرار را انجام می دهند. اما در صورتی که انقباض ماهیچه دترسور به صورت غیر ارادی اتفاق بیافتد، باعث ایجاد احساس تکرار ادرار خواهد شد. بنابراین، می توان علل پرکاری مثانه را ناشی از آسیب این ماهیچه دانست.
زیرا همه ی علل پرکاری مثانه به آسیب ها و مواردی که عضله دترسور را تحت تأثیر قرار می دهند، برنمی گردد. این عوامل عبارت اند از:
- ترومای شکمی: اغلب در بارداری و زایمان، عضلات لگن کشیده و ضعیف می شوند که می تواند به مثانه بیش فعالی منجر شود.
- آسیب های عصبی: بعضی بیماری ها و آسیب ها می توانند عصب هایی را تحریک کنند که به نشت ادرار و مثانه بیش فعالی منجر می شوند.
- داروها، مصرف کافئین و الکل: مصرف موادی مانند کافئین و الکل می تواند از مثانه بیش فعالی ناشی شود.
- عفونت های مجاری ادرار: عفونت ها می توانند عضلات مثانه را تحریک کنند و به نتیجه پرکاری مثانه منجر شوند.
- اضافه وزن: وزن بالا می تواند به فشار روی مثانه و پرکاری آن منجر شود.
- کمبود استروژن: کاهش سطح استروژن بعد از یائسگی می تواند به مثانه بیش فعالی منجر شود.
درمان پرکاری مثانه
برای مدیریت و درمان مثانه بیش فعال، روش های مختلفی وجود دارد که متناسب با نوع و شدت بیماری، انتخاب می شوند. در ادامه این روش ها را معرفی می کنیم:
- فیزیوتراپی کف لگن: تقویت عضلات کف لگن می تواند به کنترل بیشتر مثانه کمک کند. فیزیوتراپیست با تمرینات هدفمند، عضلات را تقویت می کند که نتیجه آن مدیریت تکرار ادرار و علائم شبانه آن خواهد بود.
- داروها: در صورت لزوم، پزشک داروهایی برای کاهش علائم پرکاری مثانه یا کم شدن میزان بی اختیاری و فوریت آن تجویز می کند. این داروها شامل تولترودین، تروسپیوم، اکسی بوتینین، سولیفناسین، و داریفناسین می شوند.
- تزریق بوتاکس: این روش به کنترل بیشتر عضلات مثانه کمک می کند. بوتاکس به مدت 6 تا 8 ماه اثرگذار است و پس از آن، ممکن است دوز جدیدی از بوتاکس تزریق شود.
- تحریک اعصاب: این روش می تواند مسیر سیگنال های الکتریکی اعصاب را تغییر دهد.
- عمل جراحی: در صورت عدم موفقیت در روش های مذکور، جراحی ممکن است آخرین گزینه باشد. این جراحی ها شامل تحریک عصب ساکرال، انحراف ادرار، سیستوپلاستی، و برداشتن مثانه می شوند.
هر فرد باید با پزشک خود مشورت کند تا روش درمانی مناسب برای وضعیت خود را انتخاب کند و درمان مناسبی را شروع کند.
بهترین دکتر درمان بیش فعالی مثانه
هرگونه تعلل در مراجعه به پزشک می تواند پروسه درمان مثانه شما را دشوار تر کند. قطعا داشتن یک پزشک و جراح با تجربه در زمینه عمل های مخصوص مردان خیال شما را بابت کیفیت عمل و همچنین نتیجه آن راحت کند. شما برای مشاوره در زمینه بیماری های مربوط به مثانه می توانید به دکتر سید حمیدرضا آرزه گر متخصص اورولوژی و جراح و متخصص کلیه مراجعه کنید. ایشان با بهره گرفتن از جدیدترین متدهای روز دنیا به درمان متقاضیان خود می پردازند. در صورت داشتن هرگونه سوال در ارتباط با مشکلات مربوط به درمان مثانه می توانید از ایشان مشاوره بخواهید و مطمئن شوید که کاندید مناسبی برای انجام درمان های مختلف هستید یا خیر.