عوارض پس زدن ادرار روی کلیه
پس زدن ادرار یا برگشت آن از مثانه به حالب در هنگامی که مثانه پر شده است، می تواند آسیب زیادی به کلیه ها وارد کند؛ بنابراین شناخت علائم و نشانه های پس زدن ادرار و تشخیص و درمان به موقع آن تا حد بسیار زیادی در سلامت کلیه ها نقش دارد. در ادامه همراه ما باشید تا با علائم پس زدن ادرار و عوارض آن آشنا شوید.
علائم برگشت ادرار
برگشت یا پس زدن ادرار به چند طریق ایجاد می شود که شایع ترین آن در قالب عفونت ادراری است که علائمی چون تب دارد. معمولاً زمانی که بیمار بدون علت تب داشته باشد، ممکن است پزشک به عفونت ادراری شک کند و برای اطمینان آزمایش ادرار درخواست کند. در بزرگسالان و کودکان بزرگ تر ممکن است علائمی چون سوزش ادرار و درد پهلو نیز بروز کند؛ بنابراین لازم است تحت نظر متخصص قرار بگیرند.
در بسیاری از مواقع با یک سونوگرافی ساده جنین در رحم مادر بررسی می شود و ورم کلیه ها کاملاً مشخص خواهد بود. در چنین وضعیتی لازم است که نوزاد پس از تولد تحت بررسی و درمان قرار بگیرد؛ زیرا علت این ورم در اغلب موارد برگشت ادرار است و اگر به موقع درمان نشود به کلیه ها آسیب می رساند.
گاهی اوقات نیز در تمام طول عمر فرد علائم برگشت ادرار عیان نمی شود؛ بنابراین تشخیص داده نخواهد شد. با عکس رنگی مثانه برگشت ادرار کاملاً مشخص است. برای انجام این کار یک سوند کوچک در مجرای ادراری فرد قرار می گیرد تا مثانه با ماده حاجب پر شود. توجه داشته باشید که این عارضه می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد و مردان و زنان را درگیر کند. اغلب در کودکان و مردان دارای سن بیشتر مشاهده می شود. معمولاً این افراد با تردید ادراری مواجه می شوند که در زمان طولانی باعث ایجاد التهاب و ناراحتی خواهد شد.
انواع برگشت ادرار
زمانی که بدن فرد نتواند مثانه را به صورت کامل تخلیه کند بازگشت یا پس زدن ادرار رخ می دهد که به دو صورت حاد و مزمن است.
• بازگشت ادراری حاد: این مشکل کاملاً به صورت ناگهانی ایجاد می شود و همراه با درد و ناراحتی زیاد است. در این حالت بیمار اصلاً توانایی تخلیه ادرار را ندارد و این وضعیت نیاز به درمان اورژانسی فوری خواهد داشت.
• بازگشت ادراری مزمن: این حالت در طولانی مدت وجود دارد و بیماران می توانند ادرار کنند اما مثانه آن ها کاملاً تخلیه نمی شود؛ به همین خاطر در بیشتر اوقات بیمار از وضعیت خود آگاهی ندارد و معمولاً همراه با مسائل دیگر مثل بی اختیاری ادرار یا عفونت مجاری ادراری به مشکل خود پی می برد.
تاثیر برگشت ادرار روی کلیه
همان طور که احتمالاً می دانید ادرار پس از تولید در کلیه به وسیله لوله های حالب به مثانه منتقل می شود و در مثانه دفع و ذخیره خواهد شد. در یک انسان سالم و طبیعی دریچه ای یک طرفه در محل اتصال حالب به مثانه وجود دارد که وظیفه آن جلوگیری از برگشت ادرار است. اگر این دریچه وظیفه خود را به درستی انجام ندهد، ادرار به داخل کلیه ها و حال بر می گردد؛ در نتیجه آن نیز میکروب ها و عفونت ها به کلیه منتقل خواهند شد. اگر این مشکل و عفونت بخصوص در کودکان به موقع درمان نشود، آسیب های جبران ناپذیری به کلیه وارد خواهد شد و در برخی موارد باعث از کار افتادن کلیه ها و ایجاد فشار خون می شود؛ بنابراین هدف اصلی از درمان برگشت ادرار حفظ کلیه ها با جلوگیری از ورود عفونت به کلیه است.
تشخیص بزرگ شدن کلیه با سونوگرافی
برای بررسی شکل و سایز کلیه ها از فرایند غیرتهاجمی سونوگرافی استفاده می شود. در مرحله بعد پزشک سوابق پزشکی بیمار را برای تشخیص بیماری زمینه ای که موجب بزرگ شدن کلیه ها شده است را بررسی می کند و آزمایش های تشخیصی دیگری را همراه با نتایج سونوگرافی درخواست خواهد کرد.
روش انجام سونوگرافی کلیه
ابتدا به شما گفته می شود که روی تختی که کنار تجهیزات سونوگرافی قرار گرفته است، دراز بکشید. سپس تکنسینی که وظیفه سونوگرافی شما را برعهده دارند، ژل را روی پوست شما در ناحیه کلیه ها پخش خواهند کرد. در واقع برای هدایت بهتر امواج صوتی تولید شده توسط مبدل از این ژل استفاده می شود؛ سپس مبدل توسط تکنسین به حرکت در می آید و امواج صوتی تولید شده را به اندام های شما باز می گرداند. تصاویری از کلیه ها و مثانه شما روی کامپیوتر مقابل تکنسین ایجاد می شود که می تواند بخش های مخلف را اندازه گیری کند و آن را گزارش دهد.
درمان بزرگ شدن کلیه
با توجه به عامل ایجاد بزرگ شدن کلیه ها از داروها و روش های مختلفی مثل تخلیه مایع و مداخله جراحی استفاده می شود. هدف از این درمان برطرف کردن مشکل زمینه ای و در ادامه بازگرداندن کلیه به وضعیت طبیعی است. توجه داشته باشید که تشخیص دقیق و به موقع یک گام حیاتی محسوب می شود. معمولاً برای درمان این بیماری از روش های زیر استفاده می کنند.
• آنتی بیوتیک: آنتی بیوتیکیک رژیم دارویی بسیار شایع برای درمان عفونت برای درمان بزرگ شدن کلیه ها در اثر عفونت است. با توجه به شدت عفونت معمولاً تا ۱۴ روز بیماران نیاز به مصرف آنتی بیوتیک دارد.
• تخلیه مایع: استفاده از کاتتر یا سیستم های پمپاژ زیر پوستی برای درمان تورم ناشی از احتباس مایعات در کلیه استفاده می شود که می تواند تمامی این مایعات را تخلیه کند؛ همچنین برای رفع انسداد و تسکین علایم از سوند فولی استفاده می شود که می تواند کلیه ها را به وضعیت طبیعی برگرداند. البته برای برطرف شدن انسداد تا طولانی مدت باید درمان ادامه یابد تا به طور مناسب مشکلات آن برطرف شود. لوله های نفروستومی یکی دیگر از درمان های مشابه برای تخلیه مثانه هستند که معمولاً از طریق پوست یا استنت تخلیه مثانه انجام می شود.
• جراحی: اگر درمان های اولیه نتایج مثبت نداشته باشند، پزشک برای حفظ سلامت کلیه ها جراحی را در اولویت قرار می دهد.
مراجعه به پزشک
همان طور که در مطالب فوق گفته شد پس زدن ادرار می تواند عوارض زیاد و جبران ناپذیری را برای کلیه ها داشته باشد؛ بنابراین باید علایم و نشانه های آن را در مراحل اولیه جدی گرفت و سریعاً به متخصص مراجعه کرد. دکتر سید حمیدرضا آرزه گر متخصص جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری می توانند با بهره گیری از روش های نوین درمانی این بیماری را کنترل و درمان کنند. جهت دریافت نوبت می توانید با شماره های درج شده در این سایت تماس بگیرید.
