عملکرد سیستم عصبی و مثانه
مثانه عصبی یا نوروژنیک یکی از مشکلات عمده ای است که می تواند باعث اختلال در ادرار کردن شود. این بیماری زمانی رخ می دهد که عصب های کنترل کننده مثانه به درستی عمل نکنند، که منجر به مشکلات جدی در سیستم ادراری می شود. در این مقاله به بررسی علل، علائم، و عملکرد سیستم عصبی و مثانه می پردازیم.
عصب های مختلفی در ناحیه ی مثانه گرد هم آمده اند که عمل کنترل عضلات مجاری ادراری را بر عهده دارند. این عضلات شامل عضلات اسفنکتر است که به طور طبیعی یک حلقه ی محکم را در اطراف مجرای ادراری شکل داده تا ادرار را نگه دارد تا زمانی که شخص با اراده خود آن را رها کند. هماهنگی دقیق بین عضلات و عصب های دستگاه ادراری برای کنترل مثانه ضروری است. عصب ها پیام هایی را از مثانه به نخاع و مغز و سپس از سیستم عصبی محیطی به عضلات مثانه منتقل می کنند و به آنها فرمان می دهند که منقبض شده یا رها شوند. در عارضه مثانه عصبی، این پیام ها به درستی منتقل نمی شوند.
علائم مثانه عصبی
علائم مثانه عصبی از فرد به فرد متفاوت است و به نوع آسیب عصبی بستگی دارد. برخی از این علائم شامل عفونت های دستگاه ادراری، سنگ کلیه، و عدم توانایی کنترل ادرار و مقدار آن می شود. افراد مبتلا به مثانه عصبی ممکن است احساس ناخوشایندی برای رفتن به توالت داشته باشند که نمی توان آن را نادیده گرفت و این امر باعث مشکلاتی در زندگی روزمره می شود. نشت بصورت چند قطره و بسیار خفیف (بیش از هشت بار در ۲۴ ساعت) نیز یکی دیگر از علائم مثانه عصبی است. برخی از افراد مبتلا به مثانه عصبی نمی توانند مثانه خود را خالی کنند. این علائم در افراد مبتلا به دیابت، مولتیپل اسکلروز، فلج اطفال، سیفلیس یا جراحی قبلی لگن رایج است.
علل مثانه عصبی
مثانه عصبی ممکن است به دلیل بیماری های مادرزادی مانند اسپینابیفیدا (میلومننگوسل) و فلج مغزی (cerebral palsy) رخ دهد. این بیماری ها باعث نقص عملکرد مثانه و روده می شوند. سایر بیماری هایی که منجر به مثانه عصبی می شوند شامل سکته مغزی، پارکینسون، ام اس، آسیب به نخاع، تومور مغزی، مسمومیت با فلزات سنگین، دیسک ستون مهره ها، دیابت، فلج اطفال، زونا، و جراحی های وسیع شکمی و لگنی هستند.
تاثیر بیماری دیابت بر عملکرد مثانه
بیماری دیابت بروی سیستم عصبی تاثیر می گذارد و عملکرد اعصاب مثانه را دچار اختلال می کند. این اختلال باعث می شود تخلیه ادرار در مثانه با مشکل روبرو شود و به تدریج ادرار در مثانه می ماند و حجم مثانه افزایش می یابد. در نتیجه فردی که دیابت دارد دچار مثانه عصبی می شود بدون اینکه احساس کند مثانه اش پر شده است. برای جلوگیری از مختل شدن سیستم عصبی مثانه توصیه می شود که قند خون کنترل شود.
روش های تشخیص مثانه عصبی
تشخیص مثانه عصبی شامل روش های مختلفی است که از جمله آن ها می توان به کشت ادرار جهت بررسی عفونت ادراری، سیستوسکوپی برای بررسی بیماری های بدخیم مثانه یا سنگ مثانه، تست نوار مثانه (یورودینامیک) برای تعیین نوع مثانه عصبی، MRI سیستم عصبی جهت بررسی آسیب های مغز و نخاع، و بررسی های تصویربرداری سیستم ادراری اشاره کرد.
درمان مثانه عصبی
درمان مثانه عصبی می تواند به بازگشت کنترل دستگاه ادراری کمک کند. درمان ها بر اساس سن بیمار، وضعیت سلامت، علت آسیب اعصاب، نوع و شدت علائم، و تحمل و همکاری بیمار در مصرف داروها یا انجام پروسیجرها تعیین می شود.
تغییر سبک زندگی: اولین قدم در درمان مثانه عصبی شامل تغییر در سبک زندگی یا رفتار درمانی است. این تغییرات شامل ادرار کردن زمانبندی شده، تعدیل رژیم غذایی، ادرار کردن در دو مرحله، انقباض های سریع عضلات کف لگن، به تأخیر انداختن ادرار، و انجام تمرین های کگل است.
- داروها و سونداژ: در صورتی که تغییر در سبک زندگی باعث بهبود علائم نشود، استفاده از داروها و سونداژ مثانه توصیه می شود. داروهای مورد استفاده در مثانه بیش فعال باعث کاهش انقباض مثانه می شوند و به صورت خوراکی استفاده می گردند. داروهای مورد استفاده در مثانه شل با تحریک اعصاب مثانه باعث افزایش انقباضات آن می شوند. سونداژ مثانه نیز می تواند به تخلیه کامل مثانه کمک کند.
- روش های دیگر درمانی: در صورت عدم پاسخ به درمان های اشاره شده، پزشک متخصص ممکن است روش های دیگری مانند تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس) به داخل مثانه، تحریک الکتریکی اعصاب، و روش های جراحی را پیشنهاد دهد.
- عمل های جراحی: بیمارانی که به انواع شدید مثانه عصبی مبتلا هستند ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشند. این عمل ها شامل اسفنکتر مصنوعی، انحراف ادرار، تقویت مثانه، و رزکسیون اسفنکتر هستند.
بهترین دکتر درمان مثانه عصبی
هرگونه تعلل در مراجعه به پزشک می تواند پروسه درمان مثانه عصبی شما را دشوار تر کند. قطعا داشتن یک پزشک و جراح با تجربه در زمینه عمل های مخصوص مردان خیال شما را بابت کیفیت عمل و همچنین نتیجه آن راحت کند. شما برای مشاوره در زمینه درمان مثانه عصبی در مردان می توانید به دکتر سید حمیدرضا آرزه گر متخصص اورولوژی و جراح و متخصص کلیه مراجعه کنید. ایشان با بهره گرفتن از جدیدترین متدهای روز دنیا به درمان متقاضیان خود می پردازند. در صورت داشتن هرگونه سوال در ارتباط با مشکلات مربوط به درمان مثانه عصبی در مردان می توانید از ایشان مشاوره بخواهید و مطمئن شوید که کاندید مناسبی برای انجام روش های درمانی مختلف هستید یا خیر.
