نمونه برداری کلیه (بیوپسی) و مراقبت های بعد از انجام آن
نمونه برداری کلیه یک روش شایع و رایج برای تعیین علت بیماری های کلیوی است که در طی آن با استفاده از یک سوزن و ورود آن به محل مورد نظر انجام می شود. برای آن که با نمونه برداری کلیه و مراقبت های بعد از انجام آن آشنا شوید، در این مقاله از سایت دکتر سید حمیدرضا آرزه گر همراه ما باشید.
نمونه برداری (بیوپسی) کلیه چیست؟
نمونه برداری کلیه به فرآیندی گفته می شود که در آن بخش کوچکی از بافت کلیه برای بررسی زیر میکروسکوپ برداشته می شود. در آزمایشگاه نمونه بافت کلیه توسط متخصص پاتولوژی بررسی می شود. متخصص پاتولوژی در این بررسی دنبال علائم بیماری های کلیوی یا عفونت است. معمولاً زمانی که کلیه پیوند زده شده باشد ولی عملکرد مناسبی نداشته باشند با این نمونه برداری می توان علت آن را مشخص کرد. متخصصان زیر برای انتخاب روش درمانی مناسب ممکن است از نمونه برداری کلیه استفاده کنند:
- متخصص مجاری ادراری و تناسلی یا اورولوژیست: پزشکی که می تواند بیماری های مربوط به مجاری ادراری و تناسلی را درمان کند.
- متخصص کلیه یا نفرولوژیست: پزشکی که در زمینه درمان بیماری های کلیوی مهارت دارد.
- رادیولوژیست مداخله ای: پزشکی که می تواند با استفاده از وسایل تصویربرداری فرآیندهای مختلف را انجام دهد.
- جراح پیوند: پزشکی که در زمینه پیوند اعضا متخصص است.
علت نمونه برداری از کلیه
معمولاً پزشکان برای بررسی مشکلات زیر از نمونه برداری کلیه استفاده می کنند:
آلبومینوری: در این مشکل میزان پروتئین آلبومین در ادرار بیشتر از حالت طبیعی است و می تواند نشان دهنده یک بیماری کلیوی باشد.
هماچوری: این بیماری همراه علائمی مثل وجود خون در ادرار است که می تواند نشان دهنده بیماری های کلیوی و مشکلات ادراری جدی باشد.
تغییر در عملکرد کلیه: در اثر تجمع مواد زائد در خون عملکرد کلیه دچار اختلال میشود.
در کل باید بگوییم که نمونه برداری از بافت کلیه می تواند موارد مختلفی مثل اسکار، التهاب، عفونت یا رسوب غیرطبیعی پروتئین را مشخص کند و اگر شخصی مبتلا به بیماری مزمن کلیوی باشد، پیشرفت بیماری تعیین می شود و همچنین می توان در مواردی که کلیه پیوندی است برای بررسی عملکرد آن از بیوپسی استفاده کرد.
همچنین در بسیاری از موارد پزشکان برای تشخیص سرطان کلیه از بیوپسی استفاده می کنند که اگر بافت سرطانی باشد، احتمال کمی دارد که سوزن نمونه برداری باعث انتشار سرطان شود. علاوه بر این نمونه ای که برداشته می شود بسیار کوچک است و شاید به درستی نتواند سرطان را مشخص کند.
نکاتی که باید قبل از انجام بیوپسی کلیه بدانید!
پیش از انجام نمونه برداری کلیه موارد زیر را به خاطر بسپارید:
• بیماران باید توجه داشته باشند اگر پیش از انجام نمونه برداری محلی برای آن تعیین شده است با رفتن به حمام پاک نشود.
• پیش از انجام بیوپسی کلیه بیمار باید ۶ الی ۸ ساعت ناشتا باشد.
• فاکتورهای انعقادی مثل UPT,PTTT و شمارش پلاکت ها باید پیش از انجام نمونه برداری بررسی شوند.
• برای انجام این کار لازم است یک مسیر وریدی باز برای بیمار برقرار شود.
• قبل از انجام نمونه برداری باید یک آزمایش ادرار از بیمار گرفته و ذخیره شود و سپس بعد از بیوپسی نیز آزمایش دیگری برای مقایسه دریافت کرد.
• بیوپسی کلیه هیچگونه درد و احساس ناراحتی ایجاد نمی کند؛ زیرا محلی که برای ورود سوزن مشخص می شود توسط یک ماده بی حس کننده کاملاً بی حس می شود.
روش انجام نمونه برداری کلیه
برای انجام بیوپسی کلیه باید اقدامات زیر انجام شود:
• ابتدا یک داروی آرام بخش توسط مسیر وریدی به بیمار تزریق می شود.
• سپس از بیمار خواسته می شود که در وضعیت دمر روی تخت معاینه قرار بگیرد. برای آن که محل کلیه بهتر مشخص شود یک کیسه شن زیر شکم بیمار قرار می گیرد.
• پس از آن که محل انجام نمونه برداری کلیه کاملاً ضدعفونی شد، یک داروی بی حس کننده موضعی برای بی حسی به کار می رود.
• در مرحله بعدی با کمک سونوگرافی یک سوزن بیوپسی در نقطه مشخص شده وارد پوست و سپس کلیه می شود. از بیمار خواسته می شود که در زمان ورود سوزن نفس خود را حبس کند.
• پس از انجام نمونه گیری و تمام شدن مراحل آن برای جلوگیری از خونریزی روی محل یک پانسمان فشاری و کیسه شن قرار داده می شود.
• پس از اتمام نمونه برداری پرستار به بیمار کمک خواهد کرد تا در وضعیت درازکش به شکم قرار بگیرد و برای جلوگیری از خونریزی روی محل بیوپسی را فشار دهد.
• پس از بیوپسی بیمار باید ۶ الی ۸ ساعت در بیمارستان تحت نظر باشد تا احتمال خونریزی به حداقل برسد.
• پیش از ترخیص از بیمار یک نمونه خون برای بررسی هموگلوبین و هماتوکریت گرفته می شود؛ همچنین در طی این زمان لازم است علائمی مثل نبض، فشارخون در ساعات اولیه هر ۱۵ دقیقه یکبار و در ساعات دوم به بعد هر ۳۰ دقیقه بررسی شود و تا زمانی که به اندازه نرمال و پایدار برسد کنترل خواهد شد.
• بیمارانی که تحت نمونه برداری کلیه قرار می گیرند باید ۲۴ ساعت پس از انجام این کار در منزل استراحت کنند.
• لازم است بدانید که معمولاً پس از بیوپسی تا ۲۴ ساعت ادرار بیمار خونی است و جای نگرانی نیست.
• چنانچه بیمار احساس درد مبهم شکمی، کمردرد، شانه درد، سوزش ادرار، بی اشتهایی و استفراغ داشت باید سریع به متخصص مراجعه شود.
مراجعه به پزشک
همان طور که در مطالب فوق ذکر شد نمونه برداری کلیه برای تشخیص کامل تر و دقیق تر برخی از بیماری های کلیوی لازم و ضروری است. فقط باید توجه داشته باشید که برای بهتر شدن روند آن مراقبت های بعد از انجام بیوپسی را جدی بگیرید تا شرایط بهتری را تجربه کنید. دکتر سید حمیدرضا آرزه گر جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری در زمینه تشخیص و درمان انواع بیماری های کلیوی به شما کمک خواهند کرد. برای دریافت نوبت ویزیت حضوری می توانید همین حالا با شماره های درج شده در این سایت تماس بگیرید.
