چه مدت می شود ادرار را نگه داشت؟
تخلیه ادرار امری ضروری است؛ از همین رو پزشکان توصیه می کنند افراد مثانه خود را منظم و هر سه ساعت یکبار تخلیه کنند. گاهی اوقات شرایطی پیش می آید که بیشتر افراد بزرگسال نمی توانند ادرار را تخلیه کنند و مجبور هستند آن را نگه دارند. سه یا چهار ساعت تاخیر در ادرار کردن هیچ خطری برای سلامتی افراد ندارد اما اگر بیش از دو ساعت یا مدت طولانی ادرار را نگه دارید و به این کار عادت کنید، احتمال اینکه به بدن آسیب برسد زیاد است. نگه داشتن ادرار برای مدت طولانی و نادیده گرفتن آن مشکلاتی مانند: عفونت ادراری، سنگ کلیه، بزرگی مثانه، بی اختیاری ادرار، ضعیف شدن عضلات کفی لگن و….را به دنبال دارد. در این مقاله از سایت دکتر آرزه گر قصد داریم درباره مدت نگهداری ادرار در بدن صحبت کنیم.
در مورد مثانه چه می دانید یا مثانه چیست؟
مثانه اندامی قابل انبساط است و مرحله تخلیه آن شباهت زیادی به انقباض عضلانی دارد. مثانه از لوله هایی به نام حالب تشکیل شده که ادرار تصفیه شده از کلیه ها را به پایین آورده و به مثانه منتقل می کند. زمانی که مثانه حاوی ۵۰۰ الی ۷۰۰ سی سی ادرار باشد به اصطلاح پر شده و نیاز به تخلیه دارد. طبق گفته محققان مثانه خط ارتباطی مستقیمی با مغز دارد؛ زیرا پر از گیرنده هایی است به مغز اطلاع می دهد مثانه چه میزان پر شده است. زمانی که مثانه به نقطه ادرار می رسد مغز سیگنالی دریافت می کند و به شما دستور می دهد باید ادرار کنید، این شرایط زمانی به وجود می آید که مثانه در حد یک چهارم پر شده باشد. اگر برای اولین بار ادرار کردن را احساس کنید یعنی مثانه زمانی زیادی تا پرشدن کامل دارد و هنگامی که کاملا پر می شود، ماهیچه های اطراف مثانه منقبض می شوند تا از نشت قبل از ادرار پیشگیری کنند.
تا چه مدت می توان ادرار را در بدن نگه داشت؟
احساس ادرار در افراد مختلف متفاوت است. به طور معمول افراد می توانند ۵/۱تا ۲ فنجان مایع را در خود نگه دارند. سرعت پرشدن مثانه تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد و هیچ قانونی در مورد مدت توانایی نگهداری ادرار وجود ندارد اما با این وجود بیشتر موقع افراد می توانند سه تا چهار ساعت ادرار خود را نگه دارند. نگهداری ادرار به مدت سه تا چهار ساعت به میزان و نوع مایعاتی که فرد مصرف می کند بستگی دارد؛ زیرا مصرف آب زیاد در زمان کوتاه یا مصرف نوشیدنی های کافئین دار، ممکن است تمایل به ادرار کردن را بیشتر کند. بعضی اشخاص در هر بار ادرار کردن مقدار کمی از مثانه را خالی می کنند. اگر علتی برای تکرر ادرار پیدا نشد، پزشک توصیه خواهد کرد ادرار را نگه دارید تا مثانه مجدد آزمایش شود.
عوامل موثر بر ادرار کردن
گاها ممکن است بخواهید ادرار کنید اما در انجام آن مشکل داشته باشید. شرایطی وجود دارد که می تواند بر توانایی ادرار کردن افراد تاثیر بگذارد. این عوامل عبارت اند از:
- نارسایی کلیه
- عفونت های دستگاه ادراری
- پروستات بزرگ شده یا هایپرپلازیای خوش خیم
- به وجود آمدن مشکلاتی در مثانه مثل: بی اختیاری ادرار، مثانه بیش فعال
- وجود یک انسداد که از تخلیه ادرار جلوگیری می کند مثل احتباس ادرار
در طول روز چند دفعه تخلیه ادرار انجام می گیرد؟
در افراد مختلف تعداد دفعات ادرار بسیار متفاوت بوده و به میزان مایعاتی که در طول روز مصرف می شود بستگی دارد. از آنجایی که نوزادان و کودکان مثانه کوچکتری دارند باید مثانه خود را بیشتر تخلیه کنند. نوزادان در حالت عادی می توانند ۶ تا ۷ بار پوشک را مرطوب کنند که البته می تواند از این میزان نیز بیشتر ادرار کند. افراد بالع و بزرگسال بهتر است روزانه ۶ تا ۷ بار برای تخلیه ادرار به سرویس بهداشتی مراجعه کنند اگر چه ۴ تا ۱۰ بار نیز عادی به شمار می آید.
افراد در معرض خطر نگه داشتن ادرار
در شرایط گوناگون هر مدت زمانی که بخواهید ادرار را نگه دارید امکان خطر وجود دارد و با داشتن هر یک از شرایط زیر خطر عفونت و یا بیماری کلیوی افزایش پیدا می کند:
- پروستات بزرگ شده
- مثانه عصبی
- اختلالات کلیوی
- احتباس ادرار
- زنان در زمان بارداری در معرض عفونت ادراری قرار دارند و نگه داشتن ادرار در زمان بارداری احتمال عفونت را بیشتر می کند.
عوارض و مضرات نگه داشتن ادرار
نگهداری ادرار برای مدت طولانی می تواند اثرات مخربی روی سلامت افراد داشته باشد که متداول ترین عارضه نگهداری ادرار به صورت متوالی، عفونت مجاری ادراری را درپی دارد. اگر ادرار را نگه دارید به تدریج بر میزان ادرار در مثانه افزوده شده و سرانجام بعد از پرشدن مثانه ادرار از طریق حالب و میزنای به کلیه ها پس زده می شود و عفونت را در مجاری ادراری سبب می شود. از دیگر عوارض و مضرات نگه داشتن ادرار به موارد زیر می توان اشاره کرد:
عفونت معده و درد شکم
نگهداری ادرار برای مدت طولانی سبب درد در قسمت تحتانی شکم شده و افزایش خطر ابتلا به عفونت معده را به دنبال دارد. چنانچه میکروب های موجود در ادرار از بدن خارج نشود، فرد دچار عفونت معده می شود.
بی اختیاری ادرار
مثانه محل نگهداری ادرار است و زمانی که مثانه پر می شود دریچه انتهایی مثانه که همیشه بسته است از مغز پیامی مبنی بر باز شدن دریافت می کند تا ادرار دفع شود. اما اگر این پیام توسط فرد نادیده گرفته شود، دریچه دچار اختلال شده و زمان هایی که نباید مثانه باز شود، باز شده و تخلیه ادرار بی اختیار صورت می گیرد.
سنگ کلیه
هنگامی که ادرار برای مدت طولانی نگه داشته شود روی کلیه ها تاثیر گذاشته و به سنگ کلیه منجر می شود.
ضعیف شدن عضلات کف لگن
عضلات کف لگن به دفع و نگهداری ادرار کمک زیادی می کنند، اما اگر از توانایی این عضلات بیش از حد کار کشیده شود، عضلات دچار اختلال شده و کیفیت عملکرد آن ها کاهش پیدا می کند.
مراجعه به پزشک
اگر به علت نگهداری ادرار با عوارضی که عنوان کردیم مواجه شدید به یک متخصص اورولوژیست مراجعه کنید. دکتر حمیدرضا آرزه گر جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری از جمله پزشکانی که است که می توانید برای مشاوره و درمان عوارض ناشی از نگهداری ادرار به ایشان مراجعه کنید. برای دریافت ویزیت حضوری کافیست با شماره های درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید.
